Çocuklarda obezite araştırması sonucu: 5 çocuktan biri şişman

Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen bir araştırmaya göre obezite, yetişkinlerde olduğu kadar çocuklar için de büyük bir risk. Ülke genelinde 216 ilköğretim okulunda 5 bin 740 2. sınıf öğrencisi üzerinde yapılan araştırmaya göre, çocukların yüzde 22,5’i yani 5 çocuktan birinin şişman olduğu tespit edildi.

Sağlık Bakanlığı koordinasyonunda, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Milli Eğitim Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi ile birlikte yürütülen ‘Çocukluk Çağı Obezite Araştırması (COSI-TR) Ön Sonuçları’ açıklandı. Proje 2006’de başlangıçta 13 üye ülkeyle DSÖ Avrupa Bölge Ofisi ortaklığında başlatıldı. Türkiye, DSÖ Avrupa Ofisi'nce 21 ülkede yürütülen 3. aşamasına dahil oldu. Araştırmada, Milli Eğitim Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi'nin desteği alındı. Araştırmanın mali desteğini Sağlık Bakanlığı sağladı.

Araştırma kapsamında, ülke çapında 216 ilköğretim okuluna ve her okuldan örneğe çıkan 2. sınıflarda ölçüm günü sınıfta bulunan ve araştırmaya katılmayı kabul eden öğrencilerin vücut ağırlığı ve boy uzunluğu ölçüldü. Öğrencilerin ailelerine ve örnekleme çıkan okullara anket uygulandı.

OKULLARIN YÜZDE 9,7’SİNDE ÖĞRENCİLERE ÜCRETSİZ TAZE MEYVE SAĞLANIYOR

Araştırma; 216 okulda yürütülmüş olup, 163 okul kentsel (yüzde 75,5) ve 53 okul kırsal (yüzde 24,5) kesimde yer aldı. Araştırma, 2 bin 541 kız ve 2 bin 560 erkek olmak üzere, toplam 5 bin 740 öğrenci üzerinde gerçekleştirildi. Okulların yüzde 78,5’inde kantin ve yüzde 20,6’sında yemekhane olanağı olduğu belirtildi. Kentsel kesimdeki okullarda kantin bulunma yüzdesi kırsal kesime göre daha yüksek olduğu gözlendi. Araştırma sırasında, iki okulda yiyecek-içecek otomatı bulunduğu saptandı. Okulların yüzde 9,7’sinde taze meyve ve yüzde 8,3’ünde taze sebze tüm öğrencilere ücretsiz sağlanıyor. Okulların yüzde 61,4’ünde tüm öğrencilere ücretsiz süt sağlanmakta.

Okullarda, toplam 4 bin 958 çocuğun antropometrik ölçümü (beden ölçümleri) yapıldı. Antropometrik ölçümü yapılan çocukların yüzde 49,9’u kız ve yüzde 50,1’i erkek. Kentsel kesimde ölçümü yapılan kızların yüzdesi yüzde 49,4 ve kırsal kesimde yüzde 52,3. Okullarda ölçümü yapılan çocukların yüzde 52,7’si 7 yaşında ve yüzde 47,3’ü ise 8 yaşında. Antropometrik ölçümü yapılan çocukların cinsiyet, yaş ve yerleşim yerlerine göre dağılımı arasında fark bulunmuyor.

EN ZAYIF BÖLGE DOĞU ANADOLU, EN ŞİŞMAN BÖLGE DOĞU KARADENİZ

Çocukların vücut ağırlığı skor değerlerine göre, her 10 çocuktan dokuzu normal sınırlarda olup yüzde 0,2’si çok zayıf ve yüzde 2,1’i ise zayıf olarak belirlendi. Erkek ve kız çocuklarda zayıflık yüzdesi aynı olup, yüzde 2,3 olarak tespit edildi. Çocukların boy uzunluğu tespitinde yüzde 95,3’ü normal boy uzunluğu sınırlarında iken, bu, erkeklerde yüzde 94,8 ve kızlarda yüzde 95,8. Erkek çocuklar arasında çok uzun boylu olma yüzde 0,3 iken kız çocuklar arasında yüzde 0,2. Çocukların Beden Kitle İndeksi değerlerine göre, yaklaşık 10 çocuktan yaklaşık 7-8’i normal sınırlar içinde. Erkek çocuklar arasında hafif şişman ve şişmanlık oranı yüzde 23,3 ve kız çocuklarda yüzde 21,6. Erkek çocuklarda zayıflık yüzde 2,2 iken, kız çocuklarda yüzde 1,9. Araştırmaya göre, erkek ve kızların toplam Beden Kitle İndeksi hesaplamalarında yüzde 0,3’ünün çok zayıf, yüzde 1,8’inin zayıf, yüzde 75,5’inin normal, yüzde 14,2’sinin hafif şişman ve yüzde 8,3’ünün şişman olduğu tespit edildi. Bu oranlamaya göre, araştırmaya katılan çocukların yüzde 22,5’i yani 5 çocuktan biri şişman.

EN UZUN BÖLGE DOĞU MARMARA, EN KISA İSE DOĞU ANADOLU

Türkiye’de İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması bölgelerine göre, zayıflık yüzdelerinin birbirlerine benzer olduğu görüldü. Bazı bölgelerde zayıflık yüzdelerinin biraz daha yüksek olduğu gözlendi. Vücut ağırlığı en fazla zayıflık olan bölgeler sırasıyla Doğu Anadolu Bölgesi (yüzde 5,5), Batı Karadeniz Bölgesi (yüzde 3,9), Güneydoğu Anadolu Bölgesi (yüzde 3,6) ve Doğu Marmara Bölgesi (yüzde 2,9). Bölgelere göre, şişmanlık dağılımı da farklılaşmakta. Şişmanlığın en yüksek olduğu bölge Doğu Karadeniz Bölgesi (yüzde 41,3), İstanbul (yüzde 28,3), Ege Bölgesi (yüzde 26,3) ve Akdeniz Bölgesi’dir (yüzde 25).

Bölgelere göre bodurluk yüzdeleri arasında farklılık olduğu gözlendi. Bodurluk yüzdesinin en fazla olduğu bölgeler; Doğu Anadolu Bölgesi (yüzde 4,8), Batı Karadeniz Bölgesi (yüzde 4,3), Güneydoğu Anadolu Bölgesi (yüzde 3,6) ve Orta Anadolu Bölgesi (yüzde 2,5). Bölgelere göre uzun boylu olma yüzdeleri de farklı. Uzun boyluluğun en fazla olduğu bölgeler sırasıyla Doğu Marmara (yüzde 3,9), Ege Bölgesi (yüzde 3,4), Doğu Karadeniz Bölgesi (yüzde 3,2), İstanbul (yüzde 2,6) ve Akdeniz Bölgesi (yüzde 2,4).