Türk Dil Kurumuna (TDK) göre mutlu, mutluluğa erişmiş olan, saadetli, mesut ve bahtiyar anlamlarına gelmektedir (Kurumu, 2018).
Yine TDK mutluluğu, bütün özlemlere eksiksiz ve sürekli olarak ulaşılmaktan duyulan kıvanç durumu olarak belirtmiştir (Kurumu, 2018).
Ancak mutluluğun tanımı kişiden kişiye göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, yürümek herhangi birisi için mutluluk veren bir eylem olabilirken, bir başkası için sevdiği insanlarla sohbet etmek mutluluk anlamına gelebilmektedir.
Peki mutluluğun tanımını yaptıktan sonra çerofobi yani mutluluk korkusunun ne olduğuna gelelim.
Çero (chero) Yunanca'da sevinmek anlamına gelirken fobi, Phobos'tan gelmektedir. Phobos Yunan mitolojisinde Korku Tanrısıdır. Bugün biz fobi kelimesini bir durum veya nesneye karşı duyulan korkumuzu anlatırken kullanmaktayız. Yani çerofobi kelime anlamı olarak sevinmekten korkmak ya da mutluluk korkusu olarak tanımlayabiliriz. Çerofobi kasıtlı olarak mutlu olmaktan kaçınma durumudur. Kişi her zaman üzgün ya da mutsuz değildir. Ancak mutlu olacağı olaylardan uzak durmaya çalışmaktadır. Bu noktada kişi başına iyi bir şey geldiğinde ya da hayatında her şey yolunda gittiğinde, kötü bir olayın yaşanacağı inancı içerisindedir. Kötü olayları yaşanmadan engelleme çabası içerisine girdiğinde ise kişide çerofobi oluşabilir.
Peki şimdi konuya günlük hayatın içinde sürekli kullandığımız bir kelimeyi ele alarak bakalım. "Çok güldük kesin başımıza bir şey gelecek." Günlük hayatta sık sık kullandığımız bu kelimenin arkasında aslında bir hastalık ya da fobi yattığını görüyoruz.
Güldüğümüzde beynimizde endorfin salgılanmaya başlamaktadır. Endorfin, aslında acıya tepki olarak salgılanan bir hormondur. Belki de bu nedenle bazılarının her yemekte olmazsa olmazı acı biberdir. Acıya tepki olarak salgılanmasının yanında, gülmek/kahkaha atmak, spor, duş ya da güneş ışığına maruz kalmakta endorfin salınımını tetikleyebilir. Aslında çok güldüğümüzde beynimizde mutluluk hormonları salgılanmaya başlıyor.
Toparlayacak olursak duygularımızın arkasında bir inanç, inançlarımızın arkasında da bizim bir değerimiz bulunmaktadır. Yani mutlu olmaktan korkmanın arkasında kötü bir olay yaşayacağım inancı vardır. Bu inancın arkasında da kendine saygısının olmaması değeri yatabilir. Bu nedenle bazen duygularımıza kulak verip arkasındaki nedenleri aramamızın kendimizi anlama açısından birçok katkısının olacağını düşünüyorum.
Klinik Psikolog Canahmet BOZ
