Mehmet SAYAN

ÂŞIK VEYSEL ve 'SENLİK BENLİK NEDİR BIRAK' ŞİİRİ

Mehmet SAYAN

  • 525

1894 yılında Sivas’a bağlı Şarkışla ilçesinin Sivrialan Köyü’nde doğdu. Küçük yaşta çiçek hastalığına yakalanarak bir gözünü, daha sonra da bir kaza sonucu diğer gözünü kaybetti. Saz çalmasını öğrendi. Yunus Emre, Pir Sultan, Dadaloğlu, Karacaoğlan ve Emrah gibi ozanlardan, çevresindeki âşıklardan etkilenerek türkü yorumunda ve saz çalmada ustalaştı. Aralarında ilimizdeki Göl Köyü Enstitüsü de olan köy enstitülerinde türkü ve saz dersleri verdi.

Türk halk şiirinin son önemli temsilcisidir. Halk şiiri geleneğinde özgün bir yere sahiptir. Konuları ustalıkla işlemiş, yalın bir Türkçe kullanmıştır. “Yaşama sevinci, hüzün, iyimserlik, umutsuzluk, tabiat, toplum, din” şiirlerinde işlediği temalardandır.  “Deyişler, Sazımdan Sesler, Dostlar Beni Hatırlasın.” şiir kitaplarıdır.

1952 yılında İstanbul’da jübilesi yapılan Âşık Veysel’e 1965 yılında TBMM tarafından “Anadilimize ve milli birliğimize yaptığı hizmetlerden dolayı” özel bir kanunla vatanı hizmet tertibinden aylık bağlanmıştır.

1973 yılında vefat eden Veysel, ileri görüşlü ve çevresine örnek bir insandı. Köyünde bir tane bile meyve ağacı olmayan Veysel,  kardeşlerinin yardımıyla ilk meyve bahçesini kurmuş. Köylüler: “Atalarımız bunca yıl böyle bir şey yapmamışlar. Şu kör adam onlardan iyi mi bilecek!” diye alay etmişler. Ama aradan yıllar geçip de Veysel’in diktiği ağaçlar meyve vermeye başlayınca bu sefer köylüler utanmışlar : “ O kör değilmiş, meğer kör olan bizmişiz.”  diyerek o uzağı gören insandan özür dilemişler. (1)

İçinde bulunduğumuz insanların birbirini boğazladığı, birbirini öldürdüğü, bombaların patladığı, mezhep ve din kavgalarının yapıldığı şu günlerde sizlere Âşık Veysel’in “SENLİK BENLİK NEDİR BIRAK”  şiirini veriyorum. İnşallah bu şiirden gerekli dersleri çıkartırız:

“Allah birdir Peygamber Hak
Rabbül âlemindir mutlak
Senlik benlik nedir bırak
Söyleyim geldi sırası

Kürt’ü, Türk’ü ne Çerkes’i

Hep Âdemin oğlu kızı
Beraberce şehit, gazi
Yanlış var mı ve neresi

Kur’an’a hak İncil’e hak
Dört kitabın dördü de hak
Hakir görüp ırk ayırmak
Hakikatte yüz karası

Bin bir ismin birinden tut

Senlik benlik nedir sil at
Tuttuğun yola doğru git
Yoldan çıkıp olma asi

Yezit nedir, ne kızılbaş
Değil miyiz hep bir kardaş
Bizi yakar bizim ataş
Söndürmektir tek çaresi

Kişi ne çeker dilinden

Hem belinden hem elinden
Hayır ve şer emelinden
Hakikat bunun burası

Şu âlemi yaratan bir
Odur külli şeye kadir
Alevilik Sünnilik nedir?
Menfaattir varvarası

Cümle canlı hep topraktan

Var olmuştur emir Haktan
Rahmet dile sen Allah’tan
Tükenmez rahmet deryası

Veysel sapma sağa sola
Sen Allah’tan birlik dile
İkilikten gelir belâ
Dâva insanlık dâvası …”

-----------------------------------------------------------------------------------------

(1)DOSTLAR BENİ HATIRLASIN / ÂŞIK VEYSEL
İş Bankası Kültür Yayınları / 1970     Hazırlayan: Ümit Yaşar Oğuzcan

Yazarın Diğer Yazıları